اضطراب پاسخ طبیعی بدن به استرس است. احساس ترس یا دلهره نسبت به آنچه در آینده اتفاق خواهد افتاد است. روز اول مدرسه، رفتن به مصاحبه شغلی یا سخنرانی ممکن است باعث شود بسیاری از افراد احساس ترس و عصبانیت کنند. اما اگر احساس اضطراب در شما بیش از حد است، بیش از 6 ماه طول می‌کشد و با زندگیتان تداخل ایجاد می‌کند ممکن است مبتلا به اختلال اضطراب باشید.

اختلال اضطراب چیست؟

این طبیعی است که از رفتن به یک مکان جدید، شروع کاری جدید یا امتحان دادن احساس نگرانی کنید. این نوع اضطراب ناخوشایند است اما ممکن است به شما انگیزه دهد تا سخت‌تر کار کرده یا کار را بهتر انجام دهید. اضطراب معمولی احساسی است که می‌آید و می‌رود اما با زندگی روزمره شما تداخل ایجاد نمی‌کند. در مورد اختلال اضطراب، احساس ترس ممکن است همیشه در کنار شما باشد.

نوع اضطرابی که دارید ممکن است شما را از انجام کارهایی که از آنها لذت می‌برید باز دارد. در موارد شدید ممکن است مانع از ورود به آسانسور، عبور از خیابان یا حتی ترک خانه شود. اضطراب اگر درمان نشود وخیم‌تر می‌شود. اختلالات اضطرابی شایع‌ترین شکل اختلال عاطفی بوده و می‌تواند هر کسی، در هر سنی را تحت تأثیر قرار دهد.

انواع اختلالات اضطرابی کدام‌اند؟

• اختلال هراس: تجربه حملات مکرر هراس در مواقع غیر منتظره. فرد مبتلا به اختلال هراس ممکن است همواره در ترس حمله هراسی بعدی زندگی کند.
• فوبیا: ترس بیش از حد از یک موضوع، موقعیت یا فعالیت خاص
• اختلال اضطراب اجتماعی: ترس شدید از قضاوت دیگران در موقعیت‌های اجتماعی
• اختلال وسواس فکری: تکرار افکار غیرمنطقی که شما را به سمت انجام رفتارهای خاص و مکرر سوق می‌دهد
• اختلال اضطراب جدایی: ترس از دوری از خانه یا عزیزان
• اختلال اضطراب بیماری: اضطراب در مورد سلامتی شما (که قبلاً هیپوکندریا خوانده می‌شد)
• اختلال استرس پس از سانحه (PTSD): اضطراب به دنبال یک رویداد آسیب زا

علائم

علائم اضطراب عمومی شامل موارد زیر است:

• نگرانی غیرقابل کنترل
• ترس
• انقباض عضلانی
• ضربان قلب سریع
• مشکل در خواب یا بی‌خوابی
• مشکل در تمرکز
• ناراحتی جسمی
• مور مور شدن
• بی قراری
• نگرانی از اتفاق ناخوشایندی که ممکن است بیفتد
• تحریک پذیری

حمله اضطرابی چیست؟

حمله اضطرابی احساسی از دلهره بیش از حد، نگرانی، پریشانی یا ترس است. در بسیاری از افراد حمله اضطرابی به آرامی ایجاد می‌شود و با نزدیک شدن به رویدادهای استرس زا ممکن است بدتر شود. حملات اضطرابی می‌توانند تا حدود زیادی متفاوت باشند و علائم ممکن است در افراد مختلف، متفاوت باشد. به همین دلیل است که بسیاری از علائم اضطرابی برای همه اتفاق نمی‌افتند و با گذشت زمان می‌توانند تغییر کنند.

علائم متداول حمله اضطرابی عبارتند از:

• احساس ضعف یا سرگیجه
• تنگی نفس
• دهان خشک
• تعریق
• لرز یا گرگرفتگی
• دلهره و نگرانی
• بی قراری
• پریشانی
• ترس
• بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن

علل

اگرچه دلایل دقیق اختلالات اضطرابی مشخص نیست اما متخصصان برخی عوامل خطر را شناسایی کرده‌اند. مثلاً در صورت داشتن علائم زیر احتمال بیشتری هست که اختلال اضطراب داشته باشید:

• افسردگی
• سندروم روده تحریک پذیر
• سابقه اعتیاد به مواد مخدر
• وجود یک اختلال اضطرابی دیگر

عوامل دیگری که می توانند خطر ابتلا به اختلال اضطراب را افزایش دهند عبارتند از:

• استرس: همه با استرس روبرو می‌شوند. اما استرس بیش از حد یا حل نشده می‌تواند شانس ابتلا به اضطراب مزمن را افزایش دهد.
• ژنتیک: اگر شخصی در خانواده شما دچار اختلال اضطراب باشد شما نیز در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستید. به ویژه اگر والدینی مضطرب داشته باشید خطر ابتلای شما زیاد است.
• شخصیت: برخی از افراد بیشتر مستعد اضطراب هستند. افراد پر مشغله،‌حساس و عصبی با شخصیت‌های نوع A بیشتر در معرض ابتلا به یکی از اختلالات اضطراب دارند.
• آسیب: آسیب‌های شدید مانند کودک آزاری یا جنگ، خطر ابتلا به اضطراب را افزایش می‌دهد. این می‌تواند شامل قربانی آسیب بودن، نزدیک بودن به فردی که قربانی آسیب شده است یا شاهد چیز آسیب زا بودن شود.
• جنسیت: زنان دو برابر مردان در معرض خطر اختلال اضطراب تعمیم یافته و سایر شرایط مرتبط هستند.

درمان اختلال اضطراب

پس از تشخیص اضطراب، می‌توانید گزینه های درمانی را با پزشک خود بررسی کنید. برای برخی از افراد، درمان پزشکی ضروری نیست. تغییرات شیوه زندگی ممکن است برای کنار آمدن با علائم کافی باشد. با این حال در موارد متوسط یا شدید، درمان می تواند به شما کمک کند تا بر علائم غلبه کرده و زندگی روزمره قابل کنترل‌تری داشته باشید.

درمان اضطراب در دو دسته قرار می‌گیرد: روان درمانی و دارو. ملاقات با یک درمانگر یا روانشناس می‌تواند به شما یاد دهد تا به هنگام رخ دادن اضطراب، از ابزارهایی استفاده کنید و استراتژی‌هایی برای مقابله با آن به کار بندید.

دارو‌هایی که معمولاً برای درمان اضطراب استفاده می‌شوند شامل داروهای ضد افسردگی و آرامبخش‌ها هستند. آن‌ها برای متعادل کردن شیمی مغز، جلوگیری از بروز اضطراب و برطرف کردن جدی‌ترین علائم این اختلال به کار می‌روند.

درمان‌های طبیعی برای اضطراب

• خواب کافی
• مراقبه
• فعال ماندن و ورزش کردن
• داشتن یک رژیم غذایی سالم
• اجتناب از الکل
• اجتناب از کافئین
• ترک سیگار

چگونه به کودکان مبتلا به اضطراب کمک کنیم؟

اضطراب در کودکان طبیعی و رایج است. در حقیقت از هر 8 کودک یک نفر اضطراب را تجربه خواهد کرد. در همان حالی که کودکان رشد می‌کنند و از والدین، دوستان و سرپرستان می‌آموزند‌، به طور معمول مهارت‌هایی برای آرام کردن خود و کنار آمدن با احساس اضطراب در خود ایجاد می‌کنند.

اما اضطراب در کودکان هم‌چنین می‌تواند مزمن و مداوم شده و به اختلال اضطراب تبدیل شود. اضطراب کنترل نشده ممکن است با فعالیت‌های روزانه تداخل ایجاد کند و کودکان ممکن است از تعامل با همسالان یا اعضای خانواده خودداری نمایند.

علائم اختلال اضطراب ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• وحشت‌زدگی
• تحریک پذیری
• بی خوابی
• احساس ترس
• شرمندگی
• احساس انزوا

درمان اضطراب برای کودکان شامل درمان شناختی رفتاری (گفتگو درمانی) و دارو است.

چگونه به نوجوانان مبتلا به اضطراب کمک کنیم؟

نوجوانان ممکن است دلایل زیادی برای اضطراب داشته باشند. امتحانات، بازدیدهای دانشگاهی و اولین قرارها همه در این سال‌های مهم اتفاق می‌افتند. اما نوجوانانی که احساس نگرانی می‌کنند یا مدام دچار علائم اضطراب می‌شوند، ممکن است اختلال اضطراب داشته باشند.

علائم اضطراب در نوجوانان ممکن است شامل عصبی بودن، کمرویی، رفتارهای انزواطلبانه و گوشه گیری باشد. به همین ترتیب اضطراب در نوجوانان ممکن است منجر به رفتارهای غیرمعمول شود. آن‌ها ممکن است با رفتارهایی خود را خالی کنند، عملکرد ضعیفی در مدرسه داشته باشند، از رویدادهای اجتماعی گریزان باشند و یا حتی درگیر مصرف مواد مخدر یا الکل شوند. رایج ترین درمان‌های اضطراب در نوجوانان عبارتند از: گفتگو درمانی و دارو.

آیا غذاها می‌توانند اضطراب را درمان کنند؟

از دارو و گفتگو درمانی معمولاً برای درمان اضطراب استفاده می‌شود. تغییر سبک زندگی مانند خواب کافی و ورزش منظم نیز می‌تواند در پیشگیری از اضطراب کمک کند. علاوه بر این برخی تحقیقات حاکی از آن است که در صورتی که مکرراً اضطراب داشته باشید، غذاهایی که می خورید ممکن است تأثیر مفیدی بر مغز شما بگذارد.

این مواد غذایی عبارتند از:

• ماهی سالمون
• بابونه
• زردچوبه
• شکلات تلخ
• ماست
• چای سبز