جراحی قلب باز

جراحی قلب باز یکی از روش‌های سنتی، تهاجمی و سریع برای کنترل و درمان انواع عارضه‌های جدی قلبی است. عبارت عمل قلب باز در حقیقت مجموعه‌ای از اعمال جراحی مختلف قلب را در بر می‌گیرد که بر اساس روش اجرای جراحی نام‌گذاری شده‌اند.

جراحی قلب باز برای درمان کدام بیماری‌ها و نارسایی‌های قلبی به‌کار می‌رود؟

از ابتدای پیدایش و پیشرفت جراحی قلب باز، تا کنون انواع متعددی از جراحی‌های درمان نارسایی‌های مختلف قلبی با روش باز انجام می‌شود که مهم‌ترین و رایج‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

• جراحی بای‌پس سرخرگ کرونری (CABG): رایج‌ترین نوع جراحی قلب که در ایران به نام عمل بای‌پس قلب یا حتی با عنوان عمومی «عمل قلب باز» شناخته می‌شود. این جراحی برای درمان کاهش و اختلال در خون‌رسانی به سرخرگ‌های قلب (ایسکمی) به کار می‌رود که معمولا به علت تنگی یا گرفتگی عروق به‌وجود می‌آید.

• جراحی بازسازی یا ترمیم ناهنجاری‌های دریچه‌های قلب و دیگر عوارضی که معمولا به دلایل مادرزادی یا ژنتیکی ایجاد می‌شوند.

• عمل جراحی برای قراردادن دستگاه ضربان‌ساز مصنوعی قلب (Pacemaker) یا دفیبریلاتور قلبی (ICD) برای درمان آریتمی یا اختلال در ریتم ضربان قلب

• عمل جراحی ماز (maze) یا هزارتو. (این روش برای درمان فیبریلاسیون دهلیزی -یکی از انواع شایع آریتمی قلبی- استفاده می‌شود)

• جراحی اصلاح و ترمیم آنوریسم (بزرگ‌شدن یا باد کردن دیواره سرخرگ)

• عمل جراحی پیوند قلب

• عمل جراحی برای قرار دادن و اتصال دستگاه کمک بطنی (VAD) و یا قرار دادن قلب تماما مصنوعی (TAH)

فرآیند عمل

در عمل قلب باز، جراح با ایجاد برش‌هایی در سینه، می‌تواند دسترسی وسیع‌تری به قلب داشته باشد و مجموعه‌ای از اقدامات برای درمان مشکلات مختلف قلبی را به کار ببندد. اقداماتی چون ترمیم و بازسازی عروق، برطرف کردن تنگی و گرفتگی داخل رگ‌ها، جایگزینی و پیوند عروق جدید، سوزاندن محل‌های خون‌ریزی داخل قلب، ترمیم و اصلاح مشکلات دریچه‌های قلب و… از موارد قابل درمان به روش عمل قلب باز هستند.

این روش معمولا به بیمارانی توصیه می‌شود که تحمل پشت سر گذاشتن عمل جراحی سنگین و طولانی مدت، خون‌ریزی ناشی از جراحی و عوارض دوران نقاهت را داشته باشند. به طور متوسط پروسه عمل جراحی قلب باز بین ۴ تا ۶ ساعت ممکن است به طول بکشد.

مراقبت های بعد از عمل

1. مراقبت از برش
2. خواب کافی
3. توانبخشی؛ فیزیوتراپی بعد از عمل قلب باز
4. رژیم غذایی سالم.( مصرف چربی، نمک و شکر را قطع کنید)
5. ترک سیگار.
6. مدیریت استرس.
مدت زمان بستری

بسته به نوع عمل جراحی، باید یک روز یا بیشتر در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان و بعد از ترک بخش مراقبت‌های ویژه و قبل از مراجعه به منزل نیز، برای چند روز در بخش عمومی بیمارستان بستری خواهید شد تا مواردی از جمله ضربان قلب، فشار خون، تنفس، میزان اکسیژن، محل جراحی و… توسط تیم پزشکی و از نزدیک مورد بررسی قرار بگیرند.