برداشتن معده (گاسترکتومی)

به عمل برداشتن معده، گاسترکتومی گفته می‌شود. این جراحی می‌تواند به دو صورت انجام شود. گاسترکتومی پارشیال که بخشی از معده را برداشته و گاسترکتومی توتال که تمام آن را برمی‌دارند. انتخاب نوع عمل بستگی به بیماری زمینه‌ای شما دارد.

از علل گاسترکتومی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تهاجم تومور بدخیم به دیواره‌های معده
• خونریزی معده در صورتی که به هیچ درمان دارویی و اندوسکوپیک جواب نداده باشد
• گاهی به دلیل چاقی مفرط و برای کاهش وزن انجام می‌شود که روند متفاوتی دارد

معده در قسمت بالا و چپ حفره شکمی قرار دارد. از نظر ساختاری به پنج ناحیه تقسیم می‌شود که هرکدام از آنها با توجه به نوع سلول، وظیفه مشخصی در فرآیند هضم غذا برعهده دارد.

پاراکلینیک مرتبط با برداشتن معده (گاسترکتومی)

در ابتدا برای بررسی علائم گوارشی شما، آندوسکوپی درخواست می‌شود.

در صورت لزوم در حین آندوسکوپی، از بافت معده  نمونه برداری انجام شده و برای اقدامات بعدی تصمیم گرفته می‌شود. گاهی ممکن است برای بررسی ارگان‌های اطراف معده از سی تی اسکن، ام‌ ‌آرآی و … استفاده شود. قبل از انجام عمل، آزمایش کامل خون درخواست می‌شود.

اقدامات قبل از عمل، فرآیند عمل، اقدامات پس از عمل برداشتن معده (گاسترکتومی)

اقدامات قبل از عمل

باید برای عمل گاسترکتومی ناشتا باشید (از شب قبل چیزی نخورید و ننوشید).

روز عمل از شما می‌خواهند لباس بیماران را برتن کنید و سپس به اتاق عمل می‌روید. روی تخت دراز می‌کشید. متخصص بیهوشی داروهای لازم را به شما تزریق می‌کند. برای کنترل وضعیتتان حین عمل کاف فشار خون دور بازویتان می‌بندند، وسیله ای به انگشتتان متصل می‌کنند تا فشار خون، ضربان قلب و میزان اکسیژن خونتان را تحت کنترل داشته‌باشند. غالبا از بیهوشی عمومی استفاده می‌کنند.

فرآیند عمل

گاسترکتومی را به روش لاپاروسکوپیک و یا باز انجام می‌دهند.

اگر روش لاپاروسکوپیک باشد، دوران نقاهت کوتاه‌تر و راحت‌تری خواهید داشت. چهار شکاف کوچک روی شکمتان ایجاد می‌کنند. سپس پروبی (لوله باریکی که دوربین به آن متصل است) وارد می‌کنند و جراح تمام آنچه را که لازم دارد در صفحه مانیتور مشاهده می‌کند.

گاهی بنا به شرایط جراحتان تصمیم می‌گیرد که از روش باز استفاده کند. در این صورت شکاف بزرگتری روی شکمتان ایجاد می‌کند و دسترسی مستقیم به احشا شکمی پیدا می‌کند. بعد از برداشتن معده، جراح سایر قسمت‌های لوله گوارش را به هم متصل می‌کند تا بتوانید تغذیه خوراکی داشته‌ باشید.

پس از عمل تمام لایه های شکمی به دقت و محکم با نخ بخیه دوخته می‌شود.

اقدامات بعد از عمل

بعد ازعمل تا به هوش آمدن به اتاق ریکاوری منتقل می‌شوید. سپس به اتاق مراقبت‌های ویژه می‌روید تا تحت نظر باشید و یک الی دو روز بعد به بخش منتقل می‌شوید.

پس از عمل تا مدتی تغذیه وریدی خواهید ‌داشت تا فشار زیادی برای هضم غذا به سیستم گوارشی وارد نشود. تغذیه وریدی به منظور تزریق وریدی محلولی که حاوی مواد مغذی اساسی مثل آمینواسیدها، چربی‌ها، کربوهیدرات‌ها و الکترولیت‌ها است. پس از آن، اگر پزشک از نتیجه عمل رضایت داشت، برایتان رژیم مایعات و پس از آن غذاهای نرم تا یک الی دو روز شروع می‌کند.

رژیم غذایی مناسب برای شما، حجم غذاهای کم در تعداد دفعات زیاد است تا عوارض کمتری تجربه کنید. بهتر است از میزان کربوهیدارات‌ها کم کنید و به پروتئین و چربی رژیم غذایی خود اضافه کنید. برای تنظیم بهتر رژیم می‌توانید از متخصص تغذیه کمک بگیرید.

نکات مهم درباره عمل برداشتن معده (گاسترکتومی)

ممکن است گاهی پزشک بنابر شرایط شما لوله تغذیه روده‌ای تعبیه کند. این لوله به صورت مستقیم از پوست وارد روده شما می‌شود. از طریق این لوله داروها و مواد مغذی به بیمار داده می‌شود. باید مراقب مسیر تغذیه روده‌ای خود باشید تا مبتلا به عفونت نشود. نکته مهم رعایت رژیم غذایی است که توسط پزشک تجویز می‌شود تا سیستم گوارشی شما بتواند با شرایط جدید تطبیق پیدا کند.

اگر گاسترکتومی به دلیل بدخیمی باشد، ممکن است پس از عمل به تعدادی جلسه شیمی درمانی نیاز داشته باشید.

اگر علائم زیر به سراغتان آمد، حتما پزشک را مطلع کنید:

• تهوع
• استفراغ
• تب، تپش قلب، افت فشار خون
• درد شکمی پیشرونده

مدت زمان بستری

پس از گاسترکتومی، حدود 4 تا 6 روز در بیمارستان بستری خواهید بود.