اسپلنکتومی
زمان تقریبی مطالعه: ۴ دقیقهاسپلنکتومی به عمل جراحی گفته میشود که طی آن طحال را برمی دارند.
حالا بیایید در مورد ساختار طحال بیشتر بدانیم. طحال دو وظیفه مهم انجام میدهد. یکی محافظت از بدن در برابر میکروارگانیسمها است، یعنی در سیستم ایمنی نقش دارد. دیگری اینکه طحال محل تصفیه خون از موادی است که بدن لازم ندارد. برای مثال طحال، سلولهای خونی پیر و آسیبدیده را از جریان خون حذف میکند. محل قرارگیری آن در سمت چپ شکم و زیر دندهها است.
شایعترین علت برداشتن طحال، پارگی آن بر اثر تصادفهایی است که آسیب شدیدی به شکم وارد میکنند.
ولی هر بیماری که منجر به اختلال عملکرد طحال و یا بزرگی اندازه آن شود، میتواند علتی برای اسپلنکتومی باشد.
به چند مورد از این بیماریها اشاره میکنیم:
- اختلالات خونی
- سرطانها
- عفونتها
- کیستها یا تومورهای غیر سرطانی
در این قسمت مفصلتر توضیح میدهیم که چرا پزشکتان تصمیم میگیرد طحال را از بدنتان خارج کند.
علتهای اسپلنکتومی
- پارگی طحال/ بزرگی بیش از حد طحال: شاید این سوال برایتان پیش بیاید که چرا طحال را ترمیم نمیکنند و یا چرا طحالی که بزرگ شده خطرناک است؟ در جواب باید بگوییم خونرسانی این عضو بسیار بالاست و به دنبال پارگی آن، در مدت زمان کوتاهی، فرد از شدت خونریزی، جان خود را از دست میدهد. علاوه بر خطر خونریزی، گاهی اسپلنکتومی برای تخفیف علائم بزرگی طحال مانند احساس پری، سنگینی و یا درد صورت میگیرد.
- اختلالات خونی: گاهی اسپلنکتومی برای درمان بیماریهای خونی مانند ITP، پلی سیتمی و تالاسمی انجام میشود. در این موارد اگر تمام راههای درمان را طی کرده باشید و پاسخی نگرفته باشید، در قدم آخر این عمل انجام میشود.
- سرطان: سرطانهایی که ممکن است با اسپلنکتومی درمان شوند: لوکمی مزمن لنفوسیتیک، لنفوم هوچکین و نان هوچکین، لوکمی سلول مویی.
- عفونتها: طحالی که مبتلا به عفونت شدید و یا آبسه باشد (تجمع چرک و التهاب اطراف آن) و به درمان جواب ندهد، باید از بدنتان خارج شود.
- تومور خوشخیم (کیست): اگر کیست و یا تومور غیرسرطانی در طحال باشد و انداره بزرگی داشته باشد، طوری که نتوان آن را خارج نمود، اسپلنکتومی انجام میشود.
- گاهی طحال را خارج میکنند تا علت بزرگی آن را تشخیص دهند.
پاراکلینیک مرتبط
ممکن است پزشک برای تشخیص بهتر بیماری شما، از روشهای تصویربرداری مانند سونوگرافی، سی تی اسکن و یا ام آر آی استفاده کند. آزمایشات زیادی برای بررسی سلولهای خونی و موارد مرتبط به آنها وجود دارد که میتواند در بیماریهای طحال، غیرطبیعی باشد.
اقدامات قبل از عمل، فرآیند عمل، اقدامات پس از عمل
اقدامات قبل از عمل اسپلنکتومی
در موارد غیراورژانسی، حدود 2 هفته قبل از اسپلنکتومی، واکسنهای لازم به شما تزریق میشود. طبق صلاحدید پزشک داروهای خود را قطع کنید. برای روز عمل ناشتا باشید. اگر عمل شما به صورت اورژانسی انجام نشود، خون مناسب با گروه خونی شما را تهیه میکنند تا در صورت لزوم تزریق شود. لباس مخصوص بیماران را بر تن میکنید و به اتاق عمل میروید.
فرآیند عمل اسپلنکتومی
روی تخت به پشت دراز میکشید. از وسایلی که به شما متصل میشود، نترسید. همگی برای کنترل بهتر علائم حیاتی شما به کار میروند. از شما رگ میگیرند تا داروهای لازم را تزریق کنند. دستگاهی به انگشت شما متصل میکنند تا سطح اکسیژن خون را بررسی کنند. کاف فشار خون را دور بازویتان میبندند تا از وضعیت فشارخون شما مطلع باشند. متخصص بیهوشی کارتان را راحت می کند. قبل از شروع عمل به سراغ شما میآید و آماده عملتان میکند. بیهوشی عمومی انجام میشود و به خواب عمیقی فرو میروید.
بعد از آن نوبت به جراح میرسد. در صورتی که از روش لاپاروسکوپی استفاده شود، دوره نقاهت کوتاهتری طی میکنید.
چهار شکاف کوچک روی شکم شما ایجاد میشود. دوربینی به داخل شکم هدایت شده و تصویر آن روی صفحه مانیتور نمایش داده میشود.
با در نظر گرفتن احتیاطهای لازم از جهت خونریزی، طحال برداشته میشود. سپس با بخیه زدن، شکم بسته میشود.
اقدامات بعد از عمل اسپلنکتومی
بعد از عمل تا زمانی که به هوش بیایید، به اتاق ریکاوری منتقل میشوید. بعد از آن به اتاق خودتان در بخش میروید.
برای اینکه بدانید چه مدت بعد از عمل میتوانید به شرایط عادی زندگی برگردید با پزشکتان مشورت کنید.
به طور معمول پس از عمل لاپاروسکوپیک، دو هفته و اگر عمل باز باشد، 6 هفته بعد از عمل فعالیت عادی را از سر خواهید گرفت.
نکات مهم درباره عمل
همیشه نسبت به علایم زیر حساس باشید و به پزشکتان اطلاع دهید:
- تب بالای 38 درجه
- گلودرد
- لرز
- تورم و قرمزی در هر نقطه از بدن
- سرماخوردگی که بیشتر از حد عادی طول بکشد
مدت زمان بستری
اگر عمل به روش لاپاروسکوپیک باشد، به احتمال زیاد همان روز و یا روز بعد به خانه میروید اما اگر عمل به صورت باز باشد، ممکن است از 2 روز تا 6 روز بستری شوید.
نظرات کاربران
Number of pending reviews154