آب درمانی یا هیدروتراپی (Hydrotherapy)، روشی درمانی برای بهبود آسیب‌های جسمی، کاهش درد و کمک به تقویت استخوان‌ها، عضلات و مفاصل به شمار می‌رود. آب درمانی نوعی فیزیوتراپی در آب شناخته می‌شود که ورزشکاران یا افراد آسیب‌دیده متناسب با مشکلی که دارند، در آب حرکات ورزشی و اصلاحی انجام می‌دهند.
اساس اين نوع معالجه سبک شدن بدن هنگام غوطه وري در آب است و به همين دليل است که بيمار قادر است با صرف نيروي کمتر عضلات و اندامهاي خود را به حرکت در آورد و همچنين چون فشار بدن روي مفاصل کاهش مي يابد در اجراي حرکات نيز درد کمتري احساس مي شود. علاوه بر اينکه آب با خاصيت نشاط انگيزي و فرح بخشي که دارد، شوق لازم براي تمرين تکرار و اجراي حرکات را ايجاد مي کند.
این روش درمانی از طریق واکنش بدن به فشار ناشی از آب، به محرک‌های گرم و سرد، به تاثیرات مثبت خود آب، ماندن طولانی در آب گرم، کاهش حساسیت بدن به درد و بهبود جریان خون صورت می‌گیرد. هیدرو تراپی با آب گرم علاوه‌ بر این‌ که موجب تسکین و آرامش بدن می‌شود فعالیت ارگان‌های داخلی بدن را نیز کاهش می دهد.

انواع آب درمانی

• هیدروتراپی خارجی: این نوع از آب درمانی یا همان هیدروتراپی، معمولا خارج استخر با استفاده از کمپرس های سرد و گرم انجام میگیرد؛ که موجب تسکین درد و آرامش فرد خواهد شد.
• هیدروتراپی داخلی: هیدروتراپی داخلی نیز شامل حرکات اصلاحی و ورزشی است که داخل آب، برای کاهش درد و التهاب انجام میگیرد.
• سونا: طراحی و ساخت سونا در استخرها، نوعی از هیدروتراپی می باشد. نشستن در سونا و تنظیم دما، می تواند به بهبود بعضی از بیماری ها کمک کند.
• حمام آب گرم: این نوع از هیدروتراپی به تسکین اسپاسم‌های عضلانی و استرس کمک خواهد کرد. در این روش با غوطه ور شدن در آب گرم، تا حد زیادی دردهای شما کاهش خواهد یافت.
• هیدروتراپی متناوب: در این روش ابتدا فرد وارد آب گرم شده سپس در آب سرد وارد می شود که ممکن است این فرایند برعکس نیز باشد.

کاربردها

دردهای مزمن را کاهش می دهد
تمامی اشخاصی که به هر دلیل دچار دردهای مزمن هستند؛ می توانند از این روش درمانی استفاده کرده و دردها خود را بهبود بخشند . هیدروتراپی به طور کلی باعث بهبود بخشیدن حرکات طبیعی، بالا رفتن طول عمر، بالا رفتن کنترل عضلات و قدرت، دردهای مختلف را کاهش می دهد.

اختلالات عصبی را بهبود می دهد
افرادی که اختلالات عصبی دارند، مانند بیماری ام اس و سکته مغزی می توانند با استفاده از تکنیک های توانبخشی همراه با هیدروتراپی برای درمان خود اقدام کنند. بیشتر آن ها در استخر فعالیت خود را انجام می دهند؛ به شکلی که نمی توان بیرون از استخر آن ها را انجام داد. علاوه بر آن در این روش اسپاسم عضلانی کاهش یافته و قدرت عضلات بیشتر خواهند شد.

برای بهبود بیماری های قلبی ، عروقی و ریوی
هیدروتراپی روشی درمانی است که حتی برای تقویت استقامت عضلانی و قلبی ریوی نیز کاربرد دارد. بیشتر افراد مسن یا توانبخشی های بعد از نارسایی هایی های مزمن قلبی یا حتی کسانی که پس از یک دوره بیماری های شدید تنفسی داشته اند، از این روش استفاده می کنند.

مشکلات عضلانی و اسکلتی را کاهش می دهد
از دیگر فواید هیدروتراپی این است که آسیب دیدگی های اسکلتی و عضلانی مانند آرتروز،روماتیسم،کمر دردو…با استفاده از این روش کاهش یافته یا حتی ممکن است درمان شوند. تفاوتی ندارد که این مشکلات در اثر انجام ورزش های مختلف و یا افزایش سن باشد؛ در هر صورت آب درمانی آن ها را بهبود می دهد.

برای رفع یا بهبود صدمات اسکلتی عضلانی موثر است
هیدروتراپی به قدری تاثیر مثبت دارد که حتی می تواند در درمان توانبخشی عضلات و مفاصل نیز موثر واقع شود. آب نیروی شناوری دارد؛ یعنی قدرت آن به سمت بالا بوده و برخلاف جهت نیروی گرانش است. این موضوع کمک می کند تا فشار ناشی از وزنی که بر استخوان ها، عضلات یا مفاصل است را کاهش دهد.
این ویژگی آب زمانی که با گرما همراه باشد؛ تورم را کاهش داده، جریان خون را افزایش می دهد و درد را از بین می برد. در نتیجه مشکل بیمار از بین می رود. آب در برابر حرکاتی که شخص انجام می دهد از خود مقاومت نشان می دهد. به بیان دیگر این که سرعت انجام حرکت به میزان مقاومت آب بستگی دارد.

بعد از عمل‌های جراحی‌

از هیدروتراپی برای تسریع روند بهبود بیماران بعد از جراحی‌هایی که باعث می‌شوند تحرک برای بیماران مشکل شده و یا نتوانند وزن خود را به طور کامل تحمل کنند استفاده می‌شود. در برنامه توانبخشی بعد از بسیاری از جراحی‌ها از هیدروتراپی استفاده می‌شود.

ایمنی در آب درمانی

استفاده از گیاهان خاص و روغن‌های ضروری در آب درمانی، ممکن است برای برخی از بیماران زمینه‌ی ابتلا به واکنش‌های آلرژیک موسوم به بیماری درماتیت تماسی را ایجاد کند. گرمای بیش از حد آب نیز یکی از رایج‌ترین عوارض جانبی هیدرو تراپی می‌باشد. این امر خصوصا هنگامی که فرد زمان طولانی را در جکوزی یا وان آب گرم صرف می‌کند بیشتر رخ می‌دهد.

به طور کلی آب درمانی برای رفع مشکلاتی مانند: دردهای عضلانی، گرفتگی ماهیچه ها، کاهش تنش، استرس و .. به شما کمک خواهد کرد. اما انجام حرکات در آب و بهره بردن از فواید هیدروتراپی باید تحت نظر پزشک صورت گیرد، در غیر این صورت موجب بروز مشکلات در آینده یا تشدید دردهای فعلی خواهد شد.