نەخۆشی وشکبوونەوەی چاو کە بە هەوکردنی چاوی کیراتۆکۆنجنتیڤیتی سیکا ناسراوە، نەخۆشییەکی باوی چاوە کە تووشی ملیۆنان کەس دەبێت لە سەرانسەری جیهان و کاتێک ڕوودەدات کە چاوەکان نەتوانن فرمێسکی پێویست بەرهەم بهێنن یان کاتێک فرمێسکەکان زۆر بە خێرایی بەهەڵم دەبن. لەوانەیە وشکبوونەوەی چاو لە چاوێک یان هەردوو چاودا گەشە بکات و ببێتە هۆی هەوکردن. نەخۆشی وشکبوونەوەی چاو دەتوانێت لە هەر تەمەنێکدا ڕووبدات و لەو کەسانەدا ڕووبدات کە بە پێچەوانەوە تەندروستن. بەڵام لە تەمەنی گەورەتردا زیاترە کاتێک چاو فرمێسکی کەمتر بەرهەم دەهێنێت و هەروەها لە ئافرەتاندا بە بەراورد بە پیاوان. جگە لەوەش وشکبوونەوەی چاو زیاتر لەو شوێنانە ڕوودەدات کە بەدخۆراکی دەبێتە هۆی کەمی ڤیتامین A.

هۆکارەکانی تووشبوون بە نەخۆشی وشکبوونەوەی چاو:

چەند هۆکارێک بەشدارن لە گەشەکردنی نەخۆشی وشکبوونەوەی چاو. لەوانەش:

1. کەمبوونەوەی بەرهەمهێنانی فرمێسک: پیربوون، گۆڕانی هۆرمۆنەکان (وەک وەستانی سوڕی مانگانە)، هەندێک دەرمان و حاڵەتە پزیشکییەکانی وەک نەخۆشی شۆگرێن دەتوانن بەرهەمهێنانی فرمێسک کەم بکەنەوە و ببێتە هۆی وشکبوونەوە.
2. زیادبوونی هەڵمبوونی فرمێسکەکان: هۆکارە ژینگەییەکانی وەک کەشوهەوای وشک یان با، زۆر سەیرکردنی شاشە و بەکارهێنانی عەدەسە بۆ ماوەیەکی درێژ دەبێتە هۆی هەڵمبوونی خێرای فرمێسکەکان، لە ئەنجامدا چاوەکان وشک دەبنەوە.
3. تێکچوونی کارەکانی ڕژێنەکانی میبۆمیان: تێکچوونی کارکردنی ڕژێنەکانی میبۆمیان لە پێڵوی چاودا کە بەرپرسن لە بەرهەمهێنانی پێکهاتەی چەوری فرمێسک، دەبێتە هۆی نەبوونی چەورکردنی تەواو و بەشدارە لە وشکبوونەوەی نیشانەکانی چاو.
4. بارودۆخی سیستماتیک: نەخۆشیەکانی وەک شەکرە، هەوکردنی جومگەکانی ڕۆماتیزم و تێکچوونی غودەی دەرەقی دەتوانن کاریگەری لەسەر کوالێتی فیلمی فرمێسک بکەن و بەرهەمهێنانی ئاسایی فرمێسک تێکبدەن.

نیشانە باوەکانی نەخۆشی وشکبوونەوەی چاو:

ئەو کەسانەی کە نەخۆشی وشکی چاویان هەیە لەوانەیە ئەم نیشانانەی خوارەوەیان هەبێت:

• شکبوونی بەردەوام و ناڕەحەتی: خوران، چەقۆ یان سووتانی چاو لە چاوەکاندا گلەیییەکی باو و ئاساییە.
• سووربوونەوە و سووتانەوە: ڕەنگە چاوەکان سوور دەربکەون، خوێنیان لێ بێت یان ئاوساون بەهۆی هەوکردن بەهۆی کەمی ڕۆن.
• زیادەڕەوی لە بەرهەمهێنانی فرمێسک: بە شێوەیەکی پارادۆکسیکال، چاوەکان لەوانەیە فرمێسکی زیادە بەرهەم بهێنن لە وەڵامی وشکبوونەوەی بنەڕەتیدا وەک میکانیزمێکی پاراستن.
• کاڵبوونەوەی بینین: ڕەنگە بینین بە شێوەیەکی پچڕپچڕ کاڵ بێتەوە و کاریگەری لەسەر چالاکییەکانی وەک خوێندنەوە یان لێخوڕینی ئۆتۆمبێل هەبێت.
• هەستیاری بەرامبەر ڕووناکی: ڕووناکی ڕووناک یان تیشکی خۆر نیشانەکانی وشکبوونەوەی چاو توندتر دەکات و دەبێتە هۆی زیادبوونی ناڕەحەتی.
• گرژبوونی چاو یان زەختی چاو: درێژخایەنی ئەرکی بینین وەک کاری کۆمپیوتەر یان خوێندنەوە دەبێتە هۆی گرژبوونی چاو و خراپتربوونی نیشانەکانی.

دەستنیشانکردنی وشکبوونەوەی چاو:

پشکنینی تۆکمەی چاو کە مێژوویەکی تەواو لە تەندروستی گشتی و تەندروستی چاوت لەخۆبگرێت، دەتوانێت یارمەتیدەر بێت بۆ دەستنیشانکردنی هۆکاری وشکبوونەوەی چاو، هەروەها لەوانەیە پزیشک بە بەکارهێنانی پشکنینی Schirmer بەرهەمهێنانی فرمێسک بپێوێت. لەم تاقیکردنەوەدا شریتی تەقینەوەی کاغەز لە ژێر پێڵوی خوارەوەی چاودا دادەنرێت. دوای پێنج خولەک پزیشک پێوانە دەکات کە چەندە لە شریتەکە بەهۆی فرمێسکەکانتەوە تەڕ بووە.

بژاردەکانی چارەسەرکردن بۆ نەخۆشی وشکبوونەوەی چاو:

1. فرمێسکی دەستکرد: قەترەی چاوی چەورکەری بێ دەرمان، ڕزگاربوونێکی کاتی دەدات بە تەواوکەری فیلمی فرمێسکی سروشتی و کەمکردنەوەی وشکبوونەوە و ناڕەحەتی. فرمێسکی دەستکردی بێ مادەی پارێزەر باشترە بۆ ئەو کەسانەی چاویان هەستیارە.
2. دەرمانی بە ڕەچەتە: بەپێی هۆکاری بنەڕەتی نەخۆشی وشکبوونەوەی چاو، لەوانەیە پزیشکی چاوت دەرمانی وەک سایکلۆسپۆرین (Restasis) یان لیفیتگرست (Xiidra) بۆ زیادکردنی بەرهەمهێنانی فرمێسک و کەمکردنەوەی هەوکردن بنووسێت.
3. فرمێسکی بنچینەی چەوری: بۆ ئەو نەخۆشانەی تووشی تێکچوونی کارکردنی ڕژێنی میبۆمیان بوون، بەکارهێنانی فرمێسکی دەستکرد لەسەر بنەمای چەوری یان کۆمپرێسی گەرم دەتوانێت یارمەتیدەر بێت بۆ باشترکردنی کوالیتی فرمێسکەکان و کەمکردنەوەی نیشانەکانی.
4. دەستکاریکردنی ژینگە: پێویستە ئەو هۆکارە ژینگەییانەی کە هۆکارن بۆ وشکبوونەوەی چاو، وەک تەندروستی، پانکە یان بەرکەوتن بە هەوای وشک، پێویستە چارەسەر بکرێن. بەکارهێنانی شێدارکەرەوە لە ژینگە وشکەکانی ناوماڵدا دەبێتە هۆی زیادکردنی ئاستی شێ و کەمکردنەوەی نیشانەکانی.
5. گۆڕانکاری شێوازی ژیان: پاک و خاوێنی چاو و پشوودانی بەردەوام لە کاتی کاری قورس و چاوترکاندنی زۆر یارمەتیدەرە بۆ کەمکردنەوەی پەستانی چاو و باشترکردنی دابەشبوونی فرمێسک.
6. پڵاگەکانی کونکراو: لە هەندێک حاڵەتدا دانانی پڵاگێکی بچووک بۆ ناو بۆری فرمێسکەکان یارمەتیدەرە بۆ ئەوەی فرمێسکەکان لەسەر ڕووی چاو بمێننەوە، ئەمەش ڕێگری دەکات لە ئاوەڕۆی خێرا و ڕزگاربوونێکی درێژخایەن دەدات.
7. چارەسەری چڕوپڕ (IPL) : ئەم چارەسەرە سەرهەڵدەدات پەپولەی ڕووناکی کە وزەی کەم بەکاردەهێنێت بۆ هاندانی بەرهەمهێنانی زەیتی تەندروست لە ڕژێنەکانی میبۆمیاندا، بەمەش کوالێتی فرمێسک باشتر دەکات و نیشانەکانی وشکبوونەوەی چاوەکان ڕزگار دەکات.
8. نەشتەرگەری: لە حاڵەتە توندەکانی نەخۆشی وشکبوونەوەی چاو کە وەڵامی چارەسەری تر ناداتەوە، ڕەنگە بژاردەی نەشتەرگەری وەک سووتاندن یان تارسۆرافی (داخستنی بەشەکی پێڵوی چاو) لەبەرچاو بگیرێت.

ئەنجام:

نەخۆشی وشکبوونەوەی چاو دەتوانێت کاریگەرییەکی بەرچاو لەسەر کوالیتی ژیانی مرۆڤەکان هەبێت و ببێتە هۆی ناڕەحەتی و تێکچوونی بینین. بەڵام بە دەستنیشانکردن و شێوازی چارەسەرکردنی دروست، دەتوانرێت ڕزگاربوون بەدەستبهێنرێت. ڕاوێژکردن لەگەڵ پسپۆڕی چاودێری چاو زۆر گرنگە بۆ دەستنیشانکردنی ورد و پلانی چارەسەری گونجاو.