دروستبوونی دڵی کۆرپەلە لە کاتی دووگیانیدا
کاتی پێویست بۆ خوێندنەوە: ۳گەشەکردنی کۆرپەلە پرۆسەیەکی ئیلهامبەخشە کە بە شێوەیەکی ئاڵۆز ئەندام و سیستەمی جیاواز بەیەکەوە دەبەستێتەوە. بەڵام وەک هەر پرۆسەیەکی بایۆلۆژی ئاڵۆز، هەندێک جار ناتەواوی ڕوودەدات. یەکێک لەم نیگەرانیانە دروستبوونی ناتەواوی یان نادروستی دڵە لە کۆرپەلە گەشەسەندووەکاندا. ئەگەر دڵی کۆرپەلە بە باشی دروست نەبوو، لەوانەیە ببێتە هۆی وەستانی گەشەی دڵی کۆرپەلە و بەم شێوەیەش مردنی کۆرپەلە. دەتوانرێت دەنگدانەوەی دڵی کۆرپەلە بەکاربهێنرێت بۆ دیاریکردنی ناڕێکیەکانی دڵ لە کۆرپەلەدا. ئەم شێوازە بە ئامێری سۆنەر ئەنجام دەدرێت و لێدانی دڵی کۆرپەلە نیشان دەدات. لێرەدا ئێمە ئەو هۆکارە ئەگەرییانە دەکۆڵینەوە کە ڕەنگە بەشداربن لەم ناڕێکیانە.
تێگەیشتن لە گەشەی دڵ:
دڵ ڕۆڵێکی گرنگی هەیە لە دابینکردنی ئۆکسجین و ماددە خۆراکیەکان بۆ هەموو بەشێکی جەستە. دروستبوونی لە سەرەتای گەشەکردنی کۆرپەلەدا دەست پێدەکات، نزیکەی هەفتەی سێیەم دوای دووگیانی. ئەم پرۆسەیە زنجیرەیەک ڕووداوی ورد و هەماهەنگ لەخۆدەگرێت لەگەڵ زیادبوون و جیابوونەوە و کۆچکردنی خانەکان بۆ پێکهێنانی ئەندامێکی تەواو کارا.
ئەو هۆکارانەی کاریگەرییان لەسەر گەشەی دڵ هەیە:
هۆکارە بۆماوەییەکان: گۆڕانکارییە جینییەکان دەتوانێت ڕێککەوتی ئاسایی ڕووداوەکان لە کاتی دروستبوونی کۆرپەی دڵدا تێکبدات. هەندێک لە نائاساییەکانی جینەکان دەتوانن کاریگەرییان هەبێت لەسەر بەرهەمهێنانی پڕۆتینەکانی گرنگ بۆ گەشەکردنی دڵ، ئەمەش دەبێتە هۆی کەموکوڕی پێکهاتەیی یان نائاسایی کارایی.
هۆکارە ژینگەییەکان: ئەو ژینگەیەی کە کۆرپەی گەشەسەندوو تێیدا بوونی هەیە دەتوانێت کاریگەری لەسەر دروستبوونی دڵیش هەبێت. بەرکەوتنی دایکان بە هەندێک مادەی تێراتۆجینیک (وەک کحول، ماددە هۆشبەرەکان، یان هەندێک دەرمان) لە ماوەی گرنگی گەشەکردنی دڵدا دەتوانێت گەشەی ئاسایی و مۆرفۆجینیسیس تێکبدات.
بارودۆخی تەندروستی دایکان: هەندێک حاڵەتی تەندروستی دایکان، وەکو نەخۆشی شەکرەی کۆنترۆڵنەکراو، ئەگەری تووشبوون بە کەموکوڕی دڵی کۆرپەلە زیاد دەکات. ئەو میکانیزمە وردانەی کە ئەم حاڵەتانە کاریگەرییان لەسەر گەشەکردنی دڵ هەیە بە تەواوی تێنەگەیشتوون، بەڵام لەوانەیە تێکچوونی دابینکردنی خوێن یان گۆڕینی بەردەستبوونی ماددە خۆراکیەکان لەخۆبگرێت.
ناڕێکی کرۆمۆسۆمەکان: ئەو تێکچوونانەی کە ناڕێکی لە کرۆمۆسۆمەکاندا دەگرێتەوە، وەک نەخۆشی داون (تریسۆمی ٢١)، دەتوانن کاریگەرییان هەبێت لەسەر گەشەکردنی دڵ. ئەم حاڵەتە پەیوەندی بە زیادبوونی ئەگەری تووشبوون بە کەموکوڕی زگماکی دڵەوە هەیە.
دەرئەنجامەکانی گەشەکردنی نائاسایی دڵ:
کاتێک دڵ بە باشی لە کۆرپەلەدا دروست نابێت، دەبێتە هۆی کۆمەڵێک کەموکوڕی زگماکی دڵ. ئەم کەموکوڕیانە لە توندیدا جیاوازن، لە نائاسایی پێکهاتەیی بچووکەوە تا حاڵەتە مەترسیدارەکان بۆ سەر ژیان کە پێویستیان بە دەستێوەردانی پزیشکی دەستبەجێ هەیە. هەندێک نموونەی باو بریتین لە کەموکوڕیەکانی پەرداخ، کەموکوڕیەکانی پەرداخی دەمارەکان و چوارگۆشەی فالۆت.
دەستنیشانکردن و بەڕێوەبردن:
پێشکەوتنی تەکنیکەکانی دەستنیشانکردنی پێش لەدایکبوون وایکردووە کە بتوانرێت زۆرێک لە کەموکوڕیەکانی دڵ پێش لەدایکبوون دەستنیشان بکرێت. شێوازە جیاوازەکانی وێنەگرتن، وەکوو سۆنەر و ئیکۆکاردیۆگرافی کۆرپەلە، ئاسانکاری دەکەن بۆ دۆزینەوەی پێشوەختە و ڕێگە بە پیشەییەکانی پزیشکی دەدەن بە خێرایی ستراتیژی بەڕێوەبردنی گونجاو پێشکەش بکەن.
بژاردەکانی چارەسەرکردن:
ئەگەر دڵی کۆرپەلە بە باشی دروست نەبوو، ڕەنگە هەندێک نائاسایی دڵ چارەسەر بکرێن. لەم حاڵەتەدا پزیشکان دەتوانن چارەسەری ناڕێکی دڵ لە کۆرپەلەدا بکەن بە بەکارهێنانی شێوازی چارەسەری جیاواز لەوانە نەشتەرگەری و دەرمان و دەرزی لێدانی ماددە بۆ ناو دڵ. هەروەها چاودێری دروستی پێش لەدایکبوون، وەک خواردنی ڤیتامینەکانی پێش لەدایکبوون و ترشی فۆلیک، هەروەها دەتوانێت کاریگەر بێت لە باشترکردنی تەندروستی گشتی و دڵی کۆرپەلە. ئەگەر لێدانی دڵی کۆرپەلە نەبیسترا، لەوانەیە پزیشکەکان چاوەڕێ بکەن بۆ ئەوەی بزانن ئایا جەستەی دایکەکە بە شێوەیەکی سروشتی کۆرپەلە لەبار دەبات یان نا. ئەگەر لەبارچوونەکە بە شێوەیەکی سروشتی ڕوویدا ئەوە مانای وایە کە تەندروستی دایکەکە هیچ کێشەیەکی نەبووە.
دەرئەنجام :
دروستبوونی دڵ لە کاتی گەشەکردنی کۆرپەلەدا پرۆسەیەکی ئاڵۆز و ناسکە. لە کاتێکدا زۆر هۆکار دەتوانن کاریگەری لەسەر گەشەکردنی دروستی هەبێت، بەڵام ئامانجی توێژینەوە بەردەوامەکان ڕوونکردنەوەی ئاڵۆزییەکانی دروستبوونی کۆرپەی دڵ و هۆکارەکانی کەموکوڕی زگماکی دڵە. تێگەیشتنێکی باشتر لەم بابەتە ڕەنگە ببێتە هۆی پێشکەوتن لە خۆپاراستن و دەستنیشانکردن و چارەسەرکردندا، کە هیوایەک بۆ داهاتوویەکی تەندروست بۆ هەموو کۆرپەلەکان پێشکەش دەکات.
ڕای بەکارهێنەر
Number of pending reviews7