ئێران، وڵاتێکی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستە کە لە بواری جۆگرافی لە نێوانی دەریای خەزەر لە باکوور و کەنداویی ( خەلیج) فارس لە باشوور جێگر بووە. ناوچە ئاسەوارییەکانی پاکیستان و ئەفغانیستان لە ڕۆژهەڵات و سنووری عێڕاق  و تورکییەش لە ڕۆژئاوای ئێران جێگر بوونە.

ئەم وڵاتە خاوەنی 6000 کیلۆمەتر سنوور و مەرز لە گەڵ جیرانەکانی (پاکیستان، ئەفغانیستان، تورکەمەنیستان، ئازەربایجان، ئەرمەنیستان، تورکیە و عێڕاق) ونیزیکەی 5000 کیلۆمەتر سنووری دەریاییە (بەحری). کەواتە ئێوە دەتوانن بە فڕۆکە، سەفەری زەوینی و یان بە دەریا دا سەردانی ئێران بکەن.

فڕۆکەخانەکان

پتر لە 12 فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی لە ئێران کە داگری:

فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی ئابادان

فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتیئەهواز

فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی ئەراک

فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی بەندەر عەباس

فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی بیرجەند

فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی ئیسفەهان

فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی کیش

فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی لارێستان

فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی مەشهەد

فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی شیراز

فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی تەورێز

فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی ئیمام خوومەینی

فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی ئیمام خوومەینی

گەورەترین فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی ئێران کە هەر ساڵەی 50 میلوێن گەشتیار و مسافیر بۆ هات و چۆ کەڵکی لێ وەردەگرن. کە ئەم ئەژمارە سەتی 60 مسافیرەکان بە خۆیەوە دەگرێ.

لەم فڕۆکەخانەیە فڕینی ڕاستەوخۆ بۆ وڵاتەکانی ژێرەوە بوونی هەیە:

ئەنکەڕا، بەغدا، باکوو، دووبەی، ئیستانبۆڵ، کیێف، کوالالانپور، لەندەن، مۆسکۆ، مسقەت، نەجەف، دێهلی نۆ، شانگهای، ستۆکهۆڵم، ڤییەن و ئیرەوان

فڕۆکەخانەی مێهرئاباد

هندک لەم فڕۆکەخانانە تەنیا فڕینی وەرزی نێودەوڵەتی ئەنجام دەدەن.

سنوورەکانی ئێران

9 وڵات لە 31 وڵات داگری جیرانی سنووری ئێران دەبن کە بریتینە لە: ئازەربایجان، ئەرمەنیا، ئەفغانیستان، پاکیستان، تورکیە و عێڕاق

بە گشتی 27 شوێنی تێپەرگەی سنووری لە گەڵ ئەم وڵاتانە بوونییان هەیە.کەواتە دەتوانن لە ڕێگەی ئەم تێپەڕگە سنوورییە زەوینییانە سەردانی وڵاتی ئێران بکەن.

تێپەڕگەی سنووری تەمەرچین ( هەرێمی کوردستانی عێڕاق) – ( حاجی ئۆمەران)

تێپەڕگەی سنووری پەرویزخان ( هەرێمی کوردستانی عێڕاق)

تێپەڕگەی سنووری باشماغ ( هەرێمی کوردستانی عێڕاق)

تێپەڕگەی سنووری شێخ ساڵح ( هەرێمی کوردستانی عێڕاق)

تێپەڕگەی سنووری سەردەشت ( هەرێمی کوردستانی عێڕاق)

تێپەڕگە سنوورییەکانی تورکیە

سنووری بازرگان

سنووری ڕازی

سنووری سێروو

تێپەڕگەیەکانی سنووری عێڕاق

تێپەڕگەی سنووری خۆسرەوی (مەنزەرییە)

تێپەڕگەی سنووری چەززابە (ئەلشیب)

تێپەڕگەی سنووری شەڵەمچە

تێپەڕگەی سنووری مێهران (زەرباتییە)

تێپەڕگەی سنووری سومار (مەندەلی)

تێپەڕگەی سنووری

تێپەڕگەی سنووری نووردوز لە لای ئێران

تێپەڕگەی سنووری کۆماری ئازەربایجان

تێپەڕگەی سنووری ئاستاڕا

تێپەڕگەی سنووری جۆلفا

تێپەڕگەی سنووری بیلە سەوار

تێپەڕگەی سنووری پۆلدەشت (سەەنم بڵاغی)

تێپەڕگەی سنووری ئەفغانیستان

تێپەڕگەی سنووری دۆغارون، تێپەڕگەی سنووری میلەک زابۆل / نیوەڕؤژ سنووری فەراه- تێپەڕگەی سنووری شەمتیغ

تێپەڕگەی سنووری پاکیستان

تێپەڕگەی سنووری میرجاوێ، تەفتان

تێپەڕگەی سنووری تورکەمەنیستان

تێپەڕگەی سنووری باجیگیران – قووچان

تێپەڕگەی سنووری لووتفئابادی شاری دەرگەز

تێپەڕگەی سنووری شاری سەرەخس

تێپەڕگەی سنووری ئینچە جروونی پارێزگای گوڵیستان

ئەسکەلە (بەندەرگە)

ئێران لە گەڵ دەریای خەزەر لە باکوور و لە گەڵ دەریای خەلیجی فارس و خەلیجی عومان لە باشوور سنووری دەریایی هاوبەشی هەیە. ئێران 12 سنووری دەریایی لە گەڵ جیرانەکانی هەیە.

ئەژمارێکی کەم لە شەریکەکانی پاپۆڕئاژۆیی ( کەشتی لێخوڕی)  لە نێوان ئێران و جیرانەکان باشووری لە خەلیجی فارس و خەلیجی عومان بوونییان هەیە. کە هاتوچۆی مسافیران و گەشتیارەکان ئەنجام دەدەن.

Valfajr شەریکەی تایبەتی و فەرمی هاتوچۆی گەشتیاری لە سەرانسەری خەلیجی فارسە. کە لە ڕێگەی پاپۆڕ ترۆمبیل و  و پاسەکان لەم ڕێڕەوە کە داگرییان دووبەی- بەندەری لێنگە، شارجە-بەندەرعەباس و کووەیت- خۆڕەمشار دێنێت و دەبات.